Ik ben verontwaardigd. Begrijp me niet verkeerd, ik begrijp dat wetgeving noodzakelijk is en dat de overheid soms regels moet invoeren om problemen aan te pakken. Maar na jaren het proces rondom de zzp-wetgeving te hebben gevolgd, ontgaat het me nog steeds welk probleem de overheid eigenlijk probeert op te lossen.
Het begon ooit met uitgebuite pizzakoeriers en onderbetaalde pakketbezorgers. Prima, bescherming van de zwakkeren in de maatschappij is essentieel. Maar de laatste versies van de voorstellen richten zich steeds meer op hoogopgeleide interimmers in finance en IT, die doorgaans voor goede uurtarieven werken. We hebben hier te maken met een schijnprobleem dat men probeert op te lossen met niet-onderbouwde argumenten.
Het lijkt erop dat de overheid het ‘Wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie’ naar een probleem toe aan het schrijven is. De argumenten lijken specifiek gericht op zzp’ers, alsof men wil dat zzp’ers in loondienst gaan. Neem bijvoorbeeld de vraag ‘is de opdrachtnemer ingebed in de organisatie’. Als een freelancer hetzelfde werk doet als iemand in loondienst, moet hij dan ook in loondienst? Deze argumentatie zie ik nergens anders terug, behalve hier. Waarom wil je een scheidslijn creëren tussen loondienst en zelfstandig ondernemerschap? Het lijkt erop dat men deze grens zoekt door te kijken naar de overeenkomsten tussen een werknemer en een zzp’er, om dit als basis voor wetgeving te gebruiken. Het kwartje rolt daarbij altijd naar de werknemer toe. De overheid lijkt echt van de zzp’ers af te willen.
En dan is er nog het rechtsvermoeden uurtarief. ‘Werkt iemand voor een beloning dat lager is dan €32,24 per uur, dan wordt vermoed dat sprake is van een arbeidsovereenkomst.’ Een hoog tarief wijst dus op zelfstandigheid, maar wat als er geen uurtarief is? Wat als je betaald wordt per woord (denk aan copywriters, vertalers, ondertitelaars) of per bezorgd pakketje? Hoe reken je dat terug naar een uurtarief? En als de copywriter gelukkig is met die voorwaarden, en de hoogbetaalde financial controller dagelijks wordt gepiepeld door de manager? Gaat het dan niet om werkgeluk? Nee, natuurlijk niet. Vrijheid en het vrijwillig kiezen voor het nemen van risico’s zijn dé kenmerken van ondernemerschap. Maar nu lijkt het alsof er strikte voorwaarden worden gesteld aan hoe je dat ondernemerschap moet invullen.
Zijn er minder inkomsten voor de belastingdienst door de interimmers? Dit wordt genoemd, maar is nooit gekwantificeerd en het lijkt een fabeltje.
Dragen freelancers minder bij aan sociale lasten? Welke lasten zijn dit dan? Ze kunnen er tenslotte ook minder gebruik van maken.
Maakt de overheid zich nu ineens zorgen of die freelancers wel genoeg pensioen opbouwen en wat ze moeten doen als ze ziek worden? Kan dit niet op een andere manier worden opgelost?
Met zoveel onduidelijkheid ga je bijna zoeken naar een duister complot. Is er een andere drijfveer die de ambtenaren van mevrouw Van Gennip liever niet vertellen? Of hebben we hier te maken met ambtenaren die ooit begonnen zijn met een voorstel om pizzabezorgers te beschermen, maar allang niet meer weten wat het oorspronkelijke doel was en eigenlijk geen idee hebben waarom ze dit nog doen?
Last but not least, interim of freelance werk lijkt mij een uitstekende springplank naar andere vormen van ondernemerschap. Denk aan bedrijven als TomTom, Booking.com en WeTransfer, die ooit op een spreekwoordelijke zolderkamer begonnen. Ik kan me voorstellen dat dit niet zo makkelijk gaat als je als loonslaaf van 9-tot-5 bij je baas werkt, met je 25 vakantiedagen en het jaarlijkse uitje naar de dierentuin.
Dus overheid, ga mee met de tijd en zie af van dit Kafkaëske plan om zzp’ers loonslaaf te maken. Niemand wordt er beter van. Werkgevers niet, de overheid niet en zzp’ers niet.
Geef een reactie